මිනිස් සිතක එක් දිනකදී කොතරම් සිතුවිලි ප්‍රමාණයක් ඇති වෙතැයි ඔබ සිතනවාද? සැබවින් ම එය දස ලක්ෂ ගණකටත් වැඩිය. මිනිස් සිත ක්‍රියාකරන ආකාරය අධ්‍යයනය කර බැලූවිට මෙම සංඛ්‍යාව මීටත් වැඩි බව පෙනෙන්නට තිබේ. සිතුවිලි පිළිබඳව ඇති අනෙකුත් විශේෂත්වය මෙයයි. මෙම අනන්තවත් වූ සිතුවිලි ප්‍රවාහය අපගේ සිතේ ඇතිවන්නේ අපගේ පාලනයට යටත්ව නම් නොවේ. ඒවා ඇතිවන්නේ අපගේ පාලනයෙන් තොරව, නිරායාසයෙනි. මෙය ඉතා වැදගත් කාරණයක් බව ඔබට වැටහේද? කෙළවරක් නැතිව ඉබේ ඇතිවන බොහෝ සිතුවිලි නිසා අපට හොඳ මෙන් ම නරකක් වුවත් සිදුවිය නොහැකිද?
සාමාන්‍යයෙන් අපගේ සිතුවිලි ඇතිවන්නේ එදිනෙදා සිදුවීම්, මතකයන්, විශ්වාසයන් සහ අපට අහන්නට දකින්නට ලැබෙන දේවල් ඇසුරු කොට ගෙන ය. එබැවින් අපගේ සාමාන්‍ය ජීවිතය සමබර, යහපත් එකක් නම් සිතුවිලි ද එවැනි ම වෙයි.
සිතට යම් සිතුවිල්ලක් පැමිණි විට සිදුවන්නේ කුමක්ද? ඒ සිතුවිල්ල ඇසුරෙන් යම් හැඟීමක් සිතේ ඇතිවීමයි. එසේ ඇතිවන හැඟීම් අප විසින් හොඳ, නරක, මධ්‍යස්ථ ආදී වශයෙන් බෙදාගෙන ඒවාට විවිධ ආකාරයෙන් ප්‍රතිචාර දැක්වීමට පුරුදු වී සිටිමු. යම්කිසි පරිසරයක් තුළ අපගේ හැසිරීම් රටාව තීරණය වන්නේ ඒ ආකාරයටයි.
නමුත් එකම සිදුවීමක් සම්බන්ධව වුවත්, පුද්ගලයන් දෙදෙනකු ප්‍රතිචාර දක්වන්නේ එකම ආකාරයට නොවේ. වෙනස් ආකාරයකට ය.
එයට හේතුව එම කාරණාව දෙදෙනකු විසින් තේරුම් ගන්නා ආකාරය වෙනස් නිසා ය. ඒ අනුව ඔවුන්ගේ සිතේ ඇතිවන හැඟීම්වල ඇති වෙනස්කම නිසා ය. වෙනත් ආකාරයකට පැවසුවහොත් එකම සිදුවීම, එක් අයෙකුට ගැටලුවක් වන්නේත්, තවත් අයෙකුට ගැටලුවක් නොවන්නේත් ඒ හේතුව නිසා ය.
ඉහත සඳහන් කළ මූලධර්මය මනෝ විද්‍යාත්මක ප්‍රතිචාර ක්‍රමයක් ලෙස නූතන ලෝකයේ බහුලව යොදාගනු ලැබේ. කෙනෙකුගේ සිතුවිලි හඳුනාගෙන හැඟීම් නිවැරදි කිරීම මඟින් ඔහුගේ චර්යා රටාව (හැසිරීම) වඩාත් යහපත් කළ හැකිය. එම ක්‍රමය හඳුන්වනු ලබන්නේ COGNITIVE BEHAVIORAL THERAPYයන නමිනි.
විශාදය, බය, මානසික ආතතිය, වැරදි පුරුදු හෝ විවිධ මානසික සංකූලතා ඇති අයට විවිධ අභ්‍යාස ක්‍රම තිබේ. ඒවා නිවැරදිව තෝරාගෙන ප්‍රගුණ කිරීමෙන් සාර්ථක ප්‍රතිඵල ලබාගත හැකි ය. මානසික රෝග සඳහා විවිධ ඖෂධ භාවිතා කරන අතරම ඇතැම් රෝගීන්ට ප්‍රතිකාර කිරීමට ඉහත ක්‍රමය යොදා ගනී. ඖෂධ වලට ප්‍රතිචාර නොදක්වන ඇතැම් රෝගීන් එවැනි ක්‍රමයකින් යථා තත්ත්වයට පත් කළ හැකි ය. ඒ සඳහා රෝගීන් සමඟ දීර්ඝ ලෙස අදහස් හුවමාරු කරගෙන, කෙටි හෝ දිගුකාලීන වැඩපිළිවෙළක් යටතේ අභ්‍යාස ප්‍රගුණ කළ යුතු ය.
අපගේ සිතේ නිරන්තරයෙන් ම ඇතිවන සිතුවිලි හා හැඟීම් නිවැරදිව සකස් කර නොගැනීම නිසා අපි විවිධ වැරදි පුරුදු, ඇබ්බැහිකම් හා ප්‍රශ්න වලට මැදිවී සිටිමු. මේ නිසා විවිධාකාර වූ මානසික ගැටලු රැසක් නිර්මාණය වී ඇති බව පෙනී යන කරුණකි.
යම් දෙයක් යම් අයකු විසින් දිගින් දිගටම නැවත නැවතත් කරගෙන යන විට එය ඔහුගේ පුරුද්දක් බවට පත්වෙයි. කලක් යනවිට එම පුරුද්ද විශ්වාසයක් බවට පත්වෙයි. එම විශ්වාසය තවත් කල්ගත වනවිට තමාගේ ‘පෞද්ගලික සත්‍යය’ බවට පත්වෙයි.
කෙනකු තුළ වැරදි ආකල්ප නිර්මාණය වන්නේ ඒ ආකාරයටයි. එසේ හිතේ පැළපදියම් වූ දේවල් ඉවත් කිරීම එතරම් පහසු කාර්යයක් නොවේ. එබැවින් ගැටලුව ඔඩුදිවීමට කලින් සුදුසු ප්‍රතිචාරයක් ලබාගැනීම ඉතාම වැදගත් වෙයි.
ඖෂධ ප්‍රතිකාර පිළිබඳව ඔබ බොහෝ දෙනෙකු අසා ඇතුවාට සැකයක් නැත. නමුත් මනෝ විද්‍යාත්මක ප්‍රතිකාර ක්‍රම ගැන බොහෝ දෙනෙකුගේ දැනුම අල්පය. ඉතා ම වැදගත් ප්‍රතිකාර ක්‍රමයයි සායනික මෝහන ප්‍රතිකාර ක්‍රමය .
සිතෙහි ඇති දුර්වලතාව හඳුනාගෙන එය සිතෙන් ම ඉවත් කිරීම තුළ පූර්ණ සුවය ලැබිය හැකි ය. එසේ නොකර ගැටලුවට හේතුව යටපත් කළහොත් එය යළිත් මතු වී කරදර ඇති කිරීමට උත්සාහ කරනු ඇත.
ගැටලු නැති පුද්ගලයන් ලෝකයේ විරලය. එබැවින් ගැටලුව හඳුනාගෙන එයට මුහුණ දිය යුතු ය.
ජීවිතය යනු එක්තරා ප්‍රශ්න පත්‍රයකි. එයට සාර්ථකව පිළිතුරු සැපයීමට හැකිනම් සාර්ථකව ජීවත් විය හැකි ය. ඒ මේ සඳහා සිත පිළිබඳව හොඳ අවබෝධයක් තිබිය යුතු ය.
පසුව කියවීමට,කැමැත්ත පලකිරීමට සහ හිතවතුන් අතරේ බෙදා හැරිමට මෙතනින් එක්වන්න
